Παίζοντας με τον σκύλο μας τον εκπαιδεύουμε σε νέες λειτουργικές συμπεριφορές!

Το παιχνίδι έχει μεγάλη σημασία για τον σκύλο διότι εκτός από διασκέδαση, είναι μια δραστηριότητα που συμβάλλει σημαντικά στη σωματική και πνευματική του ανάπτυξη και ισορροπία. Παίζοντας με τον σκύλο μας μπορούμε να τον εκπαιδεύσουμε σε νέες λειτουργικές συμπεριφορές με έναν τρόπο όπου θα είναι ευχάριστος και διασκεδαστικός για εκείνον αλλά και για εμάς!

Μπορούμε να χρησιμοποιούμε το παιχνίδι ως ανταμοιβή, όταν κάνει μια συμπεριφορά που μας αρέσει και θέλουμε να την επαναλάβει. Χρησιμοποιήσουμε το παιχνίδι ως εργαλείο εκπαίδευσης, για να του διδάξουμε νέες αποδεκτές συμπεριφορές και αυτοέλεγχο.  Ο σκύλος μέσα από το παιχνίδι εκφράζει και εκτονώνει τα ένστικτά του, όπως για παράδειγμα όταν κυνηγάει μια μπάλα, είναι μια έκφραση των κυνηγετικών του ενστίκτων. Με το σωστό και δομημένο παιχνίδι εκτονώνουμε τη φυσική διέγερση του με τρόπο εποικοδομητικό, μαθαίνοντας τον να ελέγχει και να κατευθύνει τις ορμές του.

Οι σκύλοι παίζουν και μαθαίνουν

Τα κουτάβια παίζοντας με τη μητέρα και τα αδέλφια τους μαθαίνουν κανόνες και συμπεριφορές, μαθαίνουν τις ιεραρχικές σχέσεις  και τη γλώσσα σώματος του είδους τους.

Όταν ο σκύλος μπαίνει σε μια ανθρώπινη οικογένεια, αναλαμβάνουμε εμείς τον ρόλο του κηδεμόνα του και θα  πρέπει να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τη γλώσσα του σώματος του. Για να καταλάβουμε πότε ένα παιχνίδι ξεφεύγει από τα όρια του φιλικού παιχνιδιού και να προλάβουμε πριν εξελιχθεί σε μάχη, παρατηρούμε τις αλλαγές:

– Αν παρατηρήσουμε έναν σκύλο να προσπαθεί συνεχώς να φύγει μακριά από τον άλλον, βλέπουμε να νιώθει άβολα και δεν απολαμβάνει το παιχνίδι, πρέπει να τον βοηθήσουμε και να σταματήσουμε το παιχνίδι.

– Αν παρατηρήσουμε πως το παιχνίδι αρχίζει να γίνεται έντονο και να αλλάζει η στάση του σώματος τους, από χαλαρή, να γίνεται πιο άκαμπτη, διακόπτουμε το παιχνίδι.

– Μια άλλη ένδειξη είναι οι ανασηκωμένες τρίχες στη ράχη, συνδυαστικά και με άλλα σημάδια που μας δείχνουν πως νιώθει άβολα και δεν έχει καλή διάθεση, θα πρέπει να διακόψουμε το παιχνίδι τους.

Ένας σκύλος που πιέστηκε πολύ από άλλα σκυλιά στην ευαίσθητη περίοδο της κοινωνικοποίησης, μπορεί να εμφανίσει προβληματική συμπεριφορά στη συνέχεια.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι κηδεμόνες σκύλων, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τη γλώσσα σώματος των σκύλων τους και  δεν μπορούν να προλάβουν έναν σκυλοκαβγά, ούτε όμως και να τον διαχειριστούν.

Πως πρέπει να παίζουμε με τον σκύλο μας

Για να είναι το παιχνίδι ουσιαστικής σημασίας και να προσφέρει πραγματικά οφέλη στον σκύλο, πρέπει να γίνεται με τον σωστό τρόπο.

Το παιχνίδι δεν πρέπει να δημιουργεί στον σκύλο υπερβολική διέγερση, που μπορεί να τη μεταφέρει στη συνέχεια και να την εκτονώσει κάπου αλλού, σε λάθος στόχο και σε λάθος στιγμή της ημέρας. 

Γι αυτό όταν διαπιστώσουμε υπερβολικό ενθουσιασμό, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, διακόπτουμε, συνεχίζουμε με ασκήσεις πειθαρχίας και επανερχόμαστε μετά από λίγα λεπτά. Έτσι τον μαθαίνουμε να ελέγχει το επίπεδο του ενθουσιασμού του.

Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, θα πρέπει να του διδάξουμε να παίζει σύμφωνα με ορισμένους κανόνες. Θα μάθει να πιάνει αντικείμενα μόνο μετά το δικό μας σήμα και να τα αφήνει όταν του το ζητήσουμε, μια εξάσκηση που θα βοηθήσει στην πρόληψη της κτητικής συμπεριφοράς. Δεν τον κυνηγάμε ποτέ να του πάρουμε ένα παιχνίδι ή οποιοδήποτε αντικείμενο, ούτε κάνουμε παιχνίδια προσποίησης, πως θα του το πάρουμε. Ξεκινώντας να του μαθαίνετε ένα νέο παιχνίδι, να επιλέγετε ένα μέρος χωρίς περισπασμούς.

Μπορούμε να εξασκηθούμε στις εντολές υπακοής, επιβραβεύοντας τη σωστή συμπεριφορά παίζοντας με τον σκύλο, χρησιμοποιούμε δηλαδή το παιχνίδι ως επιβράβευση

Αγαπημένα παιχνίδια με τον σκύλο μας

Παιχνίδι Επαναφοράς, μπάλα / φρίσμπι κ.α.

Η επαναφορά της μπάλας γενικά, είναι ένα παιχνίδι που αρέσει πολύ στους περισσότερους σκύλους. Στην αρχή πετάμε κοντά την μπάλα σε περιορισμένο, οριοθετημένο χώρο, χωρίς άλλα ερεθίσματα.  Στο ξεκίνημα αρκούν λίγα λεπτά, με κέφι και ενθουσιασμό, για να μη φτάσει στο σημείο να βαρεθεί ή να κουραστεί. Δεν τον κυνηγάμε να του πάρουμε την μπάλα,  αν δεν την αφήνει, τον χαδεύουμε μέχρι να χαλαρώσει και όταν την αφήσει την ξαναπετάμε. Σταδιακά θα καταλάβει πως όταν μας φέρνει την μπάλα και την αφήνει, το παιχνίδι συνεχίζεται. 

Εξαφανίζουμε την μπάλα και δεν την αφήνουμε να παίζει άσκοπα μόνος του, γιατί θα την βαρεθεί και θα χαλάσουμε τον ενθουσιασμό του για το μεταξύ μας παιχνίδι. Το ίδιο ισχύει για όλα τα παιχνίδια που θα παίζουμε μαζί.

Παιχνίδια αναζήτησης

Ο σκύλος απολαμβάνει και νιώθει μεγάλη ικανοποίηση με τα παιχνίδια αναζήτησης, επειδή χρησιμοποιεί την οσμή, την πιο ισχυρή του αίσθηση.  Είναι μεγάλη πρόκληση για τους σκύλους να μπαίνουν σε διαδικασία αναζήτησης.  Όταν μυρίζουν νιώθουν ασφάλεια, γιατί είναι μέσα στη φύση τους, είναι ένας τρόπος για την καταπολέμηση της πλήξης τους  και να διατηρήσουν την ψυχική και σωματική τους ισορροπία.

Η ιδέα είναι, ο σκύλος να βρει που βρίσκεται η τροφή που έχετε κρύψει, κάποιο αντικείμενο, ή κάποιος άνθρωπος, ακολουθώντας την όσφρηση του. Πάντα τον επιβραβεύουμε όταν βρει το «κίνητρο» της αναζήτησης, χρησιμοποιώντας ότι αγαπάει περισσότερο, κάποιοι ενθουσιάζονται πολύ με το παιχνίδι, κάποιοι με λιχουδιές και σε κάποιους άλλους τους αρκεί το «μπράβο» και τα χάδια.

Διελκυστίνδα (Tug-of-War)

Κρατάμε ένα παιχνίδι, σχοινί ή πανί, εμείς από τη μια μεριά και ο σκύλος από την άλλη και τραβώντας προσπαθούμε να το κερδίσουμε. Στην ουσία είναι ένα παιχνίδι προσποίησης ανταγωνισμού αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνει ανταγωνισμού και δύναμης.

Θέλει  πολλή προσοχή και πρέπει να γίνεται με την καθοδήγηση ειδικού, πάνω στη συμπεριφορά και την εκπαίδευση του σκύλου, γιατί  με λάθος τρόπο, μπορεί να τον οδηγήσουμε σε επιθετικές συμπεριφορές. 

Για να έχει ενδιαφέρον κάποιες φορές κερδίζουμε εμείς και κάποιες  αφήνουμε τον σκύλο μας να κερδίσει. Όσο περισσότερο το κουνάμε και κινείται τόσο πιο διασκεδαστικό γίνεται το παιχνίδι. Οι σκύλοι έχουν ανάγκη να εξασκήσουν τα αρχέγονα ένστικτά και εμείς πρέπει να τα κατευθύνουμε εκεί που θέλουμε για να τα ελέγξουμε. Θα πρέπει να είμαστε σε θέση να ελέγχουμε απόλυτα την κατάσταση. Το παιχνίδι πρέπει πάντα να ξεκινάει μετά από το δικό μας σήμα (π.χ. πάρε, ok, take, tug ).

Θέτουμε ξεκάθαρους κανόνες στο παιχνίδι, που όταν ο σκύλος μας τους ακολουθεί και τους σέβεται θα κερδίζει, ενώ όταν τους παραβιάζει θα χάνει.

Με τον σωστό τρόπο και το παιχνίδι αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εκμάθηση λειτουργικών συμπεριφορών. Με λάθος τρόπο μπορεί να είναι καταστροφικό.

Σημαντικό για την υγεία και την ασφάλεια του σκύλου μας:

Θα πρέπει να μην έχει φάει τουλάχιστον δυο ώρες και να μην έχει πιει πολύ νερό πριν από έντονο παιχνίδι η περπάτημα και θα πρέπει να περάσει μια ώρα τουλάχιστον σε ηρεμία, μετά την άσκηση, για να του δώσετε φαγητό και νερό.

Όταν παίζουμε με τον σκύλο μας ο δεσμός μας γίνεται πιο ισχυρός και εμείς εξελισσόμαστε, αναπτύσσοντας νέες δεξιότητες επικοινωνίας μας μαζί του.

Καλή διασκέδαση!

Σωτηρία Κυριαζή

Εκπαιδεύτρια σκύλων / Σύμβουλος συμπεριφοράς ζώων συντροφιάς